اقدامات مطلوب:

#1 بازدید مکرر روزانه

#2 کامنت گذاشتن و حضور فعال در پست ها

#3 خرید اشتراک ویژه

#4 به اشتراک گذاشتن مطالب

#5 گذاشتن پست و استاتوس

#6 انتشار پست های سبز و مقالات

اقدامات نامطلوب:

#1 توهین به مسئولین سایت

#2 گزارش تخلف نابجا

#3 توهین به دیگران و تیم ها

#4 پست ها و کامنت های جانک، محتوای تبلیغاتی، سیاسی و مذهبی

بررسی گیمیفیکیشن در قالب هشت رانه اکتالیسیس

رانه اول: معنا

یکی از مهم ترین رانه های کاربران قدیمی طرفداری، حمایت از تیم شان است. آن ها از اینکه در قالب گروهی بزرگ تر و برای هدفی بزرگ تر، یعنی حمایت از تیم مورد علاقه شان، وقت می گذارند و تلاش می کنند، احساس بسیار خوبی دارند. وقتی آن ها به گروهی بزرگ تر تعلق دارند، حس Elitism در آن ها به وجود می آید که یکی از ماندگارترین رانه ها است.

همچنین برای گروه دیگری از کاربران نیز، استفاده از طرفداری حکم اعتراض به صداوسیما، ورزش سه و سایر رقبای این سایت دارد. مدیران این سایت به خوبی از اشتباهات رقبای شان استفاده کرده و خودشان را همانند «ناجی» رسانه های ورزشی در میان رقبای نه چندان حرفه ای شان نشان داده اند.

نکته مهم این است که وقتی مردم، علیه یک دشمن با هم متحد می شوند، انگیزه بسیار بیشتری پیدا می کنند؛ حتی اگر این دشمن ساختگی باشد. استیو جابز در تبلیغات معروف 1984 خود، به خوبی از این تکنیک استفاده کرد و کاربرانش را برای تسخیر نشدن جهان توسط «برادر بزرگ» یا همان IBM متحد نمود.

طرفداری سعی دارد با کار کردن اخبار معتبر و فیلتر کردن اخبار زرد، مخاطبش را مخاطبی حرفه ای بداند و مدیران بارها با اشاره به این موضوع، طرفداری را سایتی برای کاربران حرفه ای دانسته اند و به طور ضمنی، کاربران شان را «خاص» و برتر از کاربران دیگر سایت ها دانسته اند. شرکت اپل نیز در تبلیغات Crazy Ones  به خوبی از این تکنیک استفاده کرد و مشتریان اپل را بخشی خاص از جامعه دانست.

طرفداری می تواند با استفاده از تکنیک Free Lunch، این رانه را تقویت کند. مثلا یک ماه به کاربران طرفدار تیم قهرمان لیگ قهرمانان اروپا، اشتراک ویژه رایگان بدهد. این کار باعث تقویت احساس معنا و تعلق به گروهی بزرگ تر در کاربران می شود.

طرفداری در پیاده سازی رانه اول، عملکرد موفقی داشته است.

رانه دوم: پیشرفت و دستاوردها

این بخش، یکی از ضعف های سایت طرفداری است. به طور مشخص دو مؤلفه هستند که تلاش دارند این رانه را در طرفداری پیاده کنند اما هر دو، موفقیت چندانی نداشته اند؛ امتیازها و دنبال کنندگان. البته لایک ها و دیسلایک ها نیز می توانند در این بخش قرار بگیرند به دلایلی که در ادامه ذکر خواهد شد، به رانه پنجم منتقل شدند.

امتیازات در طرفداری، نوعی XP هستند. افراد در ازای کامنت گذاشتن، استاتوس گذاشتن و پست گذاشتن به ترتیب 30، 40 و 50 امتیاز دریافت می کنند. فعالیت هایی مثل پاسخ دادن به استاتوس ها یا لایک و دیس لایک کردن، امتیازی ندارند. متاسفانه این امتیازها در پایین ترین بخش صفحه پروفایل اعضا و با فونت ریز و در کنار آمار و ارقام دیگر مثل تعداد بازدیدکنندگان، تعداد پست ها و... به نمایش گذاشته می شود. تک تک این آمارها می توانند احساس پیشرفت در بازیکن را ایجاد کنند اما چندان موفقیتی نداشته اند.

تنها پاداشی که این اعداد به بازیکنان می دهند، بالا رفتن شان است. امتیازات می توانستند جایگاه برجسته تری در صفحه پروفایل افراد داشته باشند و با تلفیق شدن با سطوح مختلف بازیکنان و نشان هایی که به بازیکنان اعطا می شود، ارزش بیشتری پیدا کنند. یادتان نرود، یکی از راه هایی که تقریبا همیشه برای ارزشمند کردن امتیازات، نشان ها و مراحل کاربردی است، اجتماعی کردن آن ها است.

اضافه شدن بازخوردهای تصویری و گرافیکی بیشتر نیز می تواند انگیزه بیشتری برای بازیکنان در این زمینه به ارمغان بیاورد. خیلی از اعضای طرفداری اصلا از این امتیازات خبر ندارند و نمی دانند که با فعالیت در سایت، امتیازشان بیشتر خواهد شد. اما اگر بعد از نوشتن هر کامنت یا فرستادن هر پست، بازخوردی گرافیکی به بازیکن داده شود و به او خبر دهد که امتیازات دریافت کرده است، انگیزه بازیکنان افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین می توان از نوارهای پیشرفت و نزدیک بودن به سطح بعدی استفاده کرد.

دنبال کنندگان نیز جایگاه خیلی ارزشمندی در سایت ندارند و مثل فیس بوک یا توییتر، اعتبار زیادی به بازیکنان نمی بخشند. این موضوع به Rockstar Effect  هم صدمه می زند که در رانه پنجم آن را مفصل بررسی خواهیم کردو

رانه سوم: خلاقیت و بازخورد

یکی از اصلی ترین فعالیت هایی که باعث تقویت رانه سوم در طرفداری می شود، استفاده از خلاقیت در تعامل های اجتماعی بازیکنان است. بسیاری از این تعامل ها حالت کری خوانی و نه چندان دوستانه دارند و خلاقیت بازیکنان برای ارائه پاسخ های مناسب به رقبای شان، درگیری آن ها با سیستم را افزایش می دهد. بازخورد این خلاقیت، می تواند لایک ها یا تاییدهایی باشد که بازیکن توسط دیگران دریافت می کند و احساس مهم بودن، «خفن» بودن یا Rockstar Effect به او دست می دهد. خیلی ها با کامنت گذاشتن سعی دارند دیگران را بخندانند، خیلی ها سعی دارند با دیگران کری بخوانند و خلاصه همه می خواهند «ارزشمند» صحبت کنند و همین موضوع، خلاقیت شان را فعال می کند و این خلاقیت، بازخورد سریعی نیز خواهد داشت.

خلاقیت اعضای طرفداری هنگام نوشتن استاتوس ها و گذاشتن پست ها نیز فعال می شود. آن ها می توانند تصویر، موسیقی، سوال و متن منتشر کنند و هر قدر مطالب و تیترهای شان خلاقانه تر باشد، پاداش (تایید اجتماعی) بیشتر دریافت می کنند.

کاربران طرفداری همچنین برای خود، «بیوگرافی»، عکس پس زمینه، عکس کاور و آواتار انتخاب می کنند که نوعی سرمایه گذاری در سیستم و اثر آیکیا محسوب می شود.

رانه چهارم: مالکیت

یکی از اصلی ترین منابع تغذیه رانه چهارم بین کاربران طرفداری، مدت زمان عضویت و حضور آن ها در سایت است. این مدت زمان در بالای پروفایل آن ها و به صورتی تقریبا برجسته نمایش داده می شود و کاربران می توانند به راحتی مدت زمان عضویت دیگر کاربران را ببینند. این مدت زمان، نوعی اعتبار میان اعضای طرفداری محسوب می شود. با افزایش این زمان (که البته باعث تقویت ضمنی رانه دوم نیز می شود)، اعضا احساس مالکیت بیشتری به دارایی شان (پروفایل آن ها) خواهند داشت. آن ها همچنین نسبت به دوستان شان نیز احساس تملّک پیدا خواهند کرد. احساسی که در خیلی از شبکه های اجتماعی ایجاد می شود و نمی گذارد کاربران به راحتی از سیستم، دل بکنند. قطعا این موضوع، باعث تقویت رانه پنجم نیز می شود.

طرفداری می تواند با قابل معاوضه کردن امتیازات در ازای آپشن های مختلف برای تغییر پروفایل، هم ارزش امتیازات را افزایش دهد و رانه دوم را تقویت کند هم با استفاده از امتیازات قابل پرداخت، رانه های سوم و چهارم را.

حتی بعد از مدتی، کاربران نسبت به سایت نیز احساس وابستگی و تملّک پیدا خواهند کرد. آن ها خودشان را کاربر باتجربه طرفداری می دانند و حاضر نیستند به راحتی سر به رقبای این سایت بزنند.

رانه پنجم: تاثیرات اجتماعی

یکی از اصلی ترین رانه های شبکه اجتماعی ورزشیِ طرفداری، همین رانه است. همانطور که در رانه اول توضیح دادم، تکنیک Elitism به شکلی عالی در این سایت پیاده سازی شده است و افراد برای کمک به گروه شان، تلاش می کنند. یکی دیگر از تکنیک هایی که به خوبی در طرفداری، مثل بسیاری از شبکه های اجتماعی دیگر استفاده شده، تکنیک  Rockstar Effect است. کاربران بعد از ارسال مطالب خلاقانه، توسط دیگر اعضا با لایک، کامنت یا پاسخ، تشویق می شوند و بعد از اینکه مدت ها مطالب و نظرات مفید به اشتراک گذاشتند، به عنوان کاربری معروف و معتبر میان دیگر کاربران شناخته می شوند.

به عنوان مثال کاربری که در تصویر زیر مشاهده می کنید، اعتبار زیادی میان طرفداران چلسی دارد.

نبردهای گروهی نیز زیاد در طرفداری وجود دارند و عامل تقویت Elitism محسوب می شود. زیاد پیش می آید که گروهی از طرفداران یک تیم، با گروهی از طرفداران تیم دیگر، کری می خوانند و از تیم شان، دفاع می کنند.

یکی از مهم ترین نکاتی که در تعامل های اجتماعی کاربران طرفداری باید به آن توجه کرد، Killer بودن اعضا است. حتی اگر اعضا در محیط های دیگر، تیپ های دیگری از بازیکن باشند، وقتی در چنین محیطی قرار می گیرند که برنده شدن، به میزان زیادی بسته به شکست دادن دیگران است، مثل یک کیلر رفتار می کنند. به کری خواندن هواداران رونالدو و مسی فکر کنید.

طرفداری از تکنیک Water Cooler که در بسیاری از شبکه های اجتماعی توسط چت روم ها پیاده سازی می شود نیز استفاده کرده است؛ با استفاده از بخشی به نام «گفتگو». کاربران در این بخش، می توانند به راحتی با دیگران چت کنند و این بخش نقش نوعی «چت روم» را دارد. «گفتگو» برای این طراحی شده که کاربران بتوانند با کمترین تلاش، به راحتی با همدیگر تعامل داشته باشند. البته مطالب جانک، بی ارزش یا حتی مضری هم در این بخش، کم نیستند اما وقتی چنین چت روم، سطحی ای برای تعامل سریع بازیکنان طراحی می کنید، باید انتظار چنین مطالبی نیز داشته باشید.

یکی از اصلی ترین ضعف های طرفداری در رانه پنجم، استفاده نکردن از پاداش «قدرت» و تکنیک Mentorship است. طرفداری هر ساله هزینه سنگینی را خرج نظارت بر مطالب بخش کاربران و کامنت ها می کند تا مطالب تبلیغاتی، آزاردهنده و توهین آمیز، سریع پاک شوند. آن ها برای کم کردن هزینه این فعالیت ها و کمک گرفتن از کاربرانش، دکمه «گزارش تخلف» را در کنار کامنت ها و مطالب بخش کاربران قرار داده است تا کاربران، بعد از مشاهده مطالب قانون شکن، آن ها را پاک کنند. اما نکته اینجا است که این دکمه برای تمامی کاربران فعال است و برخی کاربران، وقتی کامنت هایی برخلاف میل شان و بر ضد تیم مورد علاقه شان می بینند، آن را گزارش می کنند تا پاک شود و حالا، گزارش تخلف های بی مورد و نابجا نیز تبدیل به یکی از مشکلات طرفداری شده است، به طرزی که حالا سایت بخشی از هزینه هایش را صرف رسیدگی گزارش های تخلف نابجا می کند!

اما اگر آن ها را تنها عده ای محدودی از کاربران قدیمی و فعال خود را قادر به پاک کردن مطالب دیگران کنند، می توانند اطمینان بیشتری از بی مورد پاک شدن مطالب و البته پاک شدن مطالب قانون شکن داشته باشند.

رانه ششم: نایابی و بی صبری

طرفداری با استفاده از این رانه، کاربرانش را به انتشار پست های سبز، مفید و مقالات طولانی تشویق می کند. اگر پست ها توسط مدیران سایت، برگزیده شوند، تا چند ساعت در صدر لیست مطالب بخش کاربران قرار می گیرند و بیشتر دیده می شوند. در روز، تعداد کمی از مطالب، برگزیده و پین می شوند و همین موضوع (سخت بودن برگزیده شدن پست ها) باعث می شود تا کاربران تلاش بیشتری برای انتشار مقالات و مطالب مفید داشته باشند و بعد از دستیابی به این جایگاه، احساس پیروزی و Fiero بیشتری داشته باشند. البته در این میان رانه پنجم نیز دخالت دارد؛ زیرا پست های پین شده، بیشتر دیده می شوند.

یکی از رقابت های اصلی در طرفداری، گذاشتن اولین کامنت است. به طوری که می بینیم برخی کاربران بدون اینکه محتوایی در کامنت شان گنجانده باشند و تنها برای قرار گرفتن در جایگاه اول پست، نظر می گذارند. طرفداری، کامنت ها را به ترتیب از قدیمی ترین به جدیدترین نشان می دهد و کامنت های جدید، به انتهای لیست می روند و همین موضوع، باعث تشویق رفتارهای مخرب از سوی اعضا شده است و همین رفتار نیز، یکی از نمونه های رفتارهای مخرب و به اشتراک گذاری مطالب نامفید توسط کاربران است. دیگر مشکل طرفداری که با تغییر سیستم چینش کامنت ها از بین می رود، ریپلای کردن کامنت اول است. کامنت اول در صدر لیست است و افرادی که به این کامنت پاسخ می دهند، نظرشان در بالای لیست قرار داده می شود. پس اگر قصد دارید مطلبی را در بخش نظرات منتشر کنید، منطقی است که بدون توجه به مرتبط بودن یا نبودن با کامنت اول پست، آن را در پاسخ کامنت اول بنویسید تا در بالای لیست قرار بگیرید؛ اما اگر بخواهید جداگانه نظری منتشر کنید، نظرتان به انتهای لیست می رود. البته با برخورد دیگر کاربران و مدیران سایت، این رفتار در ماه های اخیر، کمتر در سایت دیده می شود.

طرفداری همچنین می تواند با استفاده از محدودیت هایی برای تعداد پست ها و کامنت ها در روز، کاربران را به پست گذاشتن بیشتر تشویق کند (با استفاده از تکنیک Magnetic Caps) و البته از انتشار مطالب تکراری، بی ارزش و جانک، جلوگیری کند.

رانه های هفتم و هشتم: غیرقابل پیش بینی بودن و اجتناب از شکست

یکی از اصلی ترین رانه های طرفداری، رانه هفتم است. بخش بسیار زیادی از اعضا و مخاطبان طرفداری به طور روزانه به این سایت سر می زنند تا فقط اخبار جدید را از دست ندهند و همین موضوع، مصداق بارز تکنیک FOMO است. در مدت زمانی که پنجره نقل و انتقالات فوتبال باز است و اخبار داغ و سریع بیشتری درباره نقل و انتقالات منتشر می شود، بازدیدهای سایت طرفداری افزایش پیدا می کنند و یکی از دلایلش، همین موضوع غیرقابل پیش بینی بودن و FOMO است که البته با رانه هشتم نیز تلفیق شده است.

طرفداران فوتبال، به خاطر همین غیرقابل پیش بینی بودن اتفاقات، این ورزش را دنبال می کنند. شاید کسی همین امروز بخواهد دنبال کردن اخبار فوتبال را کنار بگذارد، اما او تا دیروز، پیگیر جدی اخبار بود و ته ذهن او می چرخد که «اوبامیانگ به آرسنال منتقل شد یا نه؟» یا «رئال مادرید توانست پاری سن ژرمن را ببرد؟» و... . همین موضوع باعث می شود که –حتی به سرعت و نه با جزییات زیاد- به دنبال کردن اخبار فوتبال ادامه دهد.

همین موضوع باعث تقویت رانه های هفتم و هشتم و مشخصا تکنیک FOMO می شود.

یکی دیگر از کاربردهای رانه هفتم، زمانی است که کاربران در جمع، نتیجه بازی ای را پیش بینی می کنند یا نویسندگان سایت در خبری غیررسمی از انتقال بازیکنان خبر می دهند. این موضوع باعث افزایش درگیری ذهنی بازیکنان می شود و دائما به این فکر می کنند که «آیا این اتفاق خواهد افتاد؟».

یکی دیگر از محرک های رانه هشتم در طرفداری، فشار اجتماعی و تلاش برای نباختن در «کری» ها است. رانه ای که کلاه سیاه محسوب می شود.

طرفداری می تواند با استفاده از تکنیک «پیام روزانه»، این دو رانه را در کاربرانش تقویت کند. آن ها می توانند با هزینه کمی، صفحه ای مخصوص پیام روزانه (مثل متمم) طراحی کنند که محتواهای جذاب و متنوعی در آن قرار داده می شوند (مثل نقل قول، پوستر و...) و در انتهای هر روز نیز مطلب به کلی از دسترس اعضا خارج می شوند و مطلب جدیدی جای آن را می گیرد.

درباره فاز Discovery در طرفداری

به نظر می رسد که مدیران سایت طرفداری، به اندازه کافی به ارزش «عضویت» کاربران پی نبرده اند. عضویت همیشه یکی از مهم ترین رفتارهای اعضا است و معمولا ارزش آن، دست کم گرفته می شود. اعضایی که در طرفداری، عضو نشده اند، با خواندن نظرات و مطالب بخش کاربران، تشویق به حضور در بحث می شوند و در خیلی از مواقع، تنها برای ارسال جواب برای یک کاربر و کری خواندن با او، عضو سایت می شوند. زیاد دیده می شود که اعضا در نظرات سایت می نویسند: «فقط برای اینکه جواب تو یکی رو بدم، عضو سایت شدم!». اما طرفداری می تواند با افزودن انگیزه های بیرونی مثل کتاب رایگان، اشتراک ویژه رایگان برای مدت موقت و... کاربران را به عضو شدن در سایت، تشویق کند. عضو شدن، رفتاری است که تنها یک بار توسط کاربران انجام می شود و با تشویق مخاطبان تان به عضویت در سیستم، می توانید اطلاعات زیادی مثل تیم مورد علاقه، سن، شماره تلفن، آدرس ایمیل و موقعیت جغرافیایی درباره آن ها به دست آورید که در ادامه مسیر بازاریابی تان، مفید خواهند بود. استفاده از انگیزه های بیرونی در فاز Discovery رفتار معقولانه ای است و می تواند مخاطبان را به عضویت در سیستم، تشویق کند.

بررسی کلی (امتیاز: 166)

طرفداری تمرکز بسیار خوبی بر روی انگیزه های درونی و راست مغز دارد. اما طرفداری در انگیزه های بیرونی و کاربردی کردن آن ها ضعف مشخصی دارد. آن ها می توانند با تقویت رانه های دوم و چهارم، تجربه جذابی برای Achievers بسازند.